Kun je emotieloos beleggen?
“The great thing about insensitivity is that it lets you sleep when others can’t.” – Jon Moulton, British venture capitalist.
Doe je ogen dicht en stel jezelf de volgende situatie voor:
Een trein dendert in volle vaart op vijf mensen af die vastgebonden liggen op de rails. En jij staat, net op dat moment, op een voetgangersbruggetje boven de rails naar het naderende onheil te koekeloeren. Het toeval wil dat, naast je een, voor jou, onbekende ook naar het tafereel staat te kijken.
De enige manier om die vijf arme mensen te redden, is om die vreemdeling voor de trein te duwen. Z’n dood tegemoet. Maar hij brengt dan wel de trein tot stilstand waardoor die vijf mensen weer terug kunnen gaan naar hun gezin.
Je offert één leven om er vijf te redden. Dat is toch geen moeilijke keuze?
Geef je die vreemde een duw?
Nee, hè?
Of toch?
Studies wijzen uit dat ongeveer 90 procent van ons weigert om die vreemdeling op de rails te duwen. Terwijl we dondersgoed weten dat daardoor vijf levens verloren gaan.
Wie zijn die 10 procent die de onbekende wel op de rails zouden duwen..?
Tromgeroffel. Heel luid tromgeroffel…
Psychopaten!
Een psychopaat maakt korte metten met deze tweestrijd. Ze gooien, zonder met hun ogen te knipperen, die vreemdeling voor de trein.
Zijn alle psychopaten gevaarlijk?
Als je aan een psychopaat denkt, denk je misschien wel aan een tbs’er of Ted Bundy, die 30 vrouwen vermoorde of Ted Kaczynski, de Unabomber. Maar wees gerust, niet iedere psychopaat is een moordenaar.
In zijn boek The Wisdom of Psychopaths: What Saints, Spies and Serial Killers Can Teach Us About Succes vertelt Kevin Dutton dat veel psychopaten prima presteren in onze maatschappij.
Dutton zegt dat je psychopathie het best kunt zien als een mengpaneel van menselijke eigenschappen. Bij de ongevaarlijke psychopaten staan sommige knoppen flink opengedraaid. Die van: egoïsme, oppervlakkige charme, overtuigingskracht en focus.
Andere knoppen staan maar een heel klein beetje open, zoals inlevingsvermogen, angst en spijtgevoelens.
Maar de meest extreme knoppen zoals die van mentale en lichamelijke agressie, de neiging om de wet te overtreden en impulsiviteit staan uit. En juist die knoppen staan bij de gevaarlijke psychopaten helemaal opengedraaid.
Een psychopaat is iemand die nauwelijks emoties voelt. En als hij ze wel voelt, beheerst hij ze tot in het extreme. Psychopaten zijn meesters in het razendsnel inschatten van een situatie. Ze kiezen dan meestal de beste optie.
Vanuit hun ‘conditie’ is het dus heel begrijpelijk dat psychopaten die vreemdeling voor de trein duwen. Zij offeren, zonder gewetensbezwaar één leven op om er zo vijf te redden. Pure logica!
En in welke beroepen vind je de meeste goed functionerende psychopaten? Ook daar heeft Kevin Dutton een antwoord op. Hou je vast, hier komt de top-10:
- CEO’s van grote beursgenoteerde bedrijven.
- Advocaten
- Mediapersoonlijkheden
- Verkopers
- Chirurgen
- Journalisten
- Politieagenten
- Geestelijken
- Chefkoks
- Politici
En uh… please don’t shoot the messenger!
Hoe beleg je als je wel emoties hebt?
Voor de meeste beleggers, maar ook hun adviseurs, is het onmogelijk om emoties uit te bannen. Ze zijn er gewoon. En het beste wat je kunt doen is voorkomen dat die emoties je beslissingen beïnvloeden.
Met name de volgende drie emoties staan te trappelen om je beslissingen te verpesten: hebzucht, verveling en angst.
Waarom hebzucht en risico hand in hand lopen?
Er is een bekend gezegde op de beurs:
“Everybody is a genius in a bull market.”
Een rationele belegger denkt altijd na over hoeveel invloed zijn beslissingen hebben op het uiteindelijke rendement. Want in een onzekere wereld is je rendement altijd een combinatie van je beslissingen en pure mazzel.
Maar een buitensporig rendement opent een deurtje in je hersenen waardoor een waanidee naar binnen sluipt: dat geluk er niks mee te maken had en dat je een briljante belegger bent. En dan wil je meer.
Als anderen je dan ook nog eens bewonderen om dat prachtige rendement, voedt dat het monster van de hebzucht nog meer.
Je succes en je overmoed maken het dan makkelijk om te bij jezelf te denken:
“Hou m’n biertje even vast, ik koop nog wat aandelen, opties of crypto bij.”
Maar als je overschat hoe briljant je bent, dan is de kans groot dat je veel geld verliest.
Onthoud dat de beurs wel een psychopaat is. Die kan het niks schelen hoeveel pijn jij lijdt als-ie 30 procent onderuit gaat.
Zorg dat je profiteert van de stijgende beurskoersen door je portefeuille op vaste tijden of vaste standen te herbalanceren.
Waarom verveling leidt tot gevaar?
Als de beurs hard daalt of stijgt, vinden we dat hartstikke spannend. Maar het grootste deel van de tijd is beleggen hetzelfde als kijken naar gras dat groeit.
Saai!
Je wilt iets doen. Wat dan ook.
En die verveling kan je grote schade berokkenen.
Belegger Charles Ellis zegt het zo:
“Investing is a continuous process too. It isn’t supposed to be interesting…If you go to the stock market because you want excitement, then sooner or later you will lose.”
Langetermijnbeleggen is saai. En je kunt daar maar beter vrede mee hebben zodat je de lokroep kunt weerstaan van het doen van domme transacties om die verveling te verdrijven.
Als je toch actie wil, ga dan iets leuks doen met je kinderen, ga naar het casino of volg het advies van Safal Niveshak…
Stuur een wildvreemde een appje met de volgende tekst:
Ik heb het lijk verstopt, wat doen we nu?
En laat de spanning beginnen.
Waarom je angst altijd onderschat?
Elke belegger kent deze uitspraak van Warren Buffett:
“Be fearful when others are greedy and be greedy only when others are fearful.”
Maar het is een stuk makkelijker om te zeggen dat je hebzuchtig bent als anderen bang zijn dan om het ook echt te zijn.
De reden is dat je het moeilijk vindt om precies te begrijpen wat een beurscrash met je doet. Als ik je vraag, “hoe zou je je voelen als de beurs met 30 procent daalt?”, stel je je een wereld voor die nog steeds hetzelfde is. Met één verschil:
De aandelenkoersen zijn 30 procent lager.
En in die wereld is een beurscrash een gouden mogelijkheid om aandelen bij te kopen.
Maar de reden dat de beurs crasht is omdat er een pandemie is waaraan je kunt doodgaan, banken op omvallen staan of inflatie de pan uitrijst.
En in die wereld – een wereld waarvan je pas weet dat die bestaat als het gebeurt – voel je je toch anders.
Beleggers die zeggen dat ze hebzuchtig zijn als anderen bang zijn, onderschatten de kans dat zij zelf bij die ‘anderen’ horen.
De enige oplossing is jezelf te realiseren dat beurscorrecties de prijs zijn die je voor het hoge jaarlijkse rendement op aandelen betaalt. Zorg bovendien voor een juiste mix tussen aandelen en obligaties in je portefeuille. Zodat je rustig kunt slapen als de beurs met 30 procent daalt.
1) Beware the Boredom of Bull Market, Safal Niveshak, July 2023