Werkt een uitsluitingsclausule ook als het geschonken geld inmiddels op is?

Ouders die hun kinderen geld schenken of nalaten, verbinden daaraan vaak een uitsluitingsclausule. Dan krijgt de aangetrouwde niets als het huwelijk op de klippen loopt. Maar wat als het kind het geld op een gemeenschappelijke rekening stort en het geld aan het einde van het huwelijk op is? Heeft het kind dan ook nog recht op het geschonken bedrag? De Hoge Raad besliste van wel!

Een praktijkvoorbeeld

Een man en een vrouw waren in 1985 zonder huwelijksvoorwaarden getrouwd. Hierdoor waren alle goederen en schulden gemeenschappelijk. Tijdens het huwelijk ontving de vrouw drie schenkingen van 10.000 euro. Aan die schenkingen was een uitsluitingsclausule verbonden. De vrouw boekte de bedragen over naar de gemeenschappelijke rekening. In 2014 ging het koppel uit elkaar. Het saldo op de gemeenschappelijke rekening was toen nul. De gemeenschappelijk woning met een overwaarde van circa 30.000 euro werd verkocht. Toen de boedel verdeeld moest worden, eiste de vrouw haar 30.000 euro op. De man was het daarmee niet eens. Uiteindelijk parkeerden zij het bedrag bij de notaris en verdeelden de rest.

Is op ook op?

De vrouw stelde dat zij recht heeft op die 30.000 euro, omdat het geld door het stel gebruikt werd voor verbouwingen aan de woning. Zij kon dit alleen niet aantonen. De vrouw zei dat het geld voor een gemeenschappelijk doel werd gebruikt. Of voor gezamenlijke goederen óf om de kosten van de huishouding te betalen. De man zei: “Het geld is op” en “op is op”. Hij claimde daarom de helft van het bij de notaris gestalde bedrag.

Wat besliste de rechter?

Het koppel stapte naar de rechter en die stelde de vrouw in het gelijk.  Echter, de man ging vervolgens met succes in beroep. Het Gerechtshof was het eens met “op is op”, en besliste dat ze allebei recht op 15.000 euro hadden. De vrouw liet het er niet bij zitten en stapte naar de Hoge Raad. En die besliste dat de vrouw recht had op het gehele bedrag!

Waarom legde de Hoge Raad de beslissing van het Gerechtshof naast zich neer?

De Hoge Raad zei dat de vrouw alleen al door de overboeking naar een gezamenlijke rekening recht had op het aan haar geschonken bedrag. Ook al was het geld consumptief besteed en helemaal op! De zaak had anders gelegen als de man had kunnen bewijzen dat zijn ex na de storting privéschulden had afgelost. Of dat zij privé-uitgaven had gedaan vanaf de gemeenschappelijke rekening.

Welke wijze les kunnen wij uit deze uitspraak trekken?

Dat een uitsluitingsclausule werkt! Voer bij een schenking met uitsluitingsclausule een goede administratie. En bewaar die ook goed! Dat geldt voor degene die de schenking ontvangt én voor de partner. De ontvanger moet kunnen aantonen dat het geld naar een gezamenlijke rekening is overgeboekt. De andere moet bewijs verzamelen dat er vervolgens privé-uitgaven van zijn gedaan. U vindt dat veel gedoe? Ik ook. Daarom is mijn tip: zet het geschonken bedrag op een aparte bankrekening. Dat voorkomt discussie.