De verruimde schenkingsvrijstelling vanaf 2017 vraagt soms nu al om actie.
Vanaf 1 januari 2017 is er een verhoogde belastingvrijstelling voor schenkingen in verband met de eigen woning tot maximaal € 100.000.
De vrijstelling heeft veel weg van de “tonvrijstelling” uit 2013/2014. Die tonvrijstelling liep van 1 oktober 2013 tot en met 31 december 2014 en had tot doel om de woningmarkt een impuls te geven. De regeling kende geen leeftijdsgrenzen.
De nieuwe vrijstellingsregeling is als een permanente bedoeld. Iedereen tussen de 18 en 40 jaar mag maximaal € 100.000 vrij van schenkbelasting ontvangen. Het geschonken bedrag moet dan wél aangewend worden voor – in hoofdlijnen – de aankoop, de verbouwing van een eigen woning of de aflossing van de eigenwoningschuld van de ontvanger. Het totaalbedrag van de schenking mag daarbij worden verdeeld over drie opeenvolgende jaren.
Overdracht van vermogen van ouders naar kinderen komt in de praktijk het meeste voor. Hieronder ga ik verder in op deze vorm van schenking.
Vrijstellingen bij schenkingen tussen ouders en kinderen
Ouders mogen aan hun kinderen ieder jaar zonder heffing van schenkbelasting een bepaald bedrag schenken. Voor 2016 is deze kleine vrijstelling € 5.304. Er kan ook eenmalig gebruik worden gemaakt van een verhoogde vrijstelling (in 2016: € 25.449), of van een extra verhoogde vrijstelling als de schenking is bestemd voor de eigen woning, of voor bepaalde studies (in 2016: € 53.016).
Kunt u als ouder gebruik maken van de nieuwe verruimde vrijstellling?
Is in het verleden bij een schenking volledig of gedeeltelijk gebruik gemaakt van één van de verhoogde vrijstellingen? In dat geval kan vanaf 2017 in beginsel geen gebruik gemaakt worden van de nieuwe regeling. Ook niet als deze vroegere schenking minder was dan € 100.000. Het uitgangspunt is namelijk dat iedere ontvanger per schenker, maar één keer een beroep kan doen op een verhoogde vrijstelling. De wetgever vindt bovendien dat iedereen in 2013 en 2014 al de kans heeft gehad om gebruik te maken van de € 100.000-vrijstelling.
Toch kent de regeling een beperkt overgangsrecht. Op grond van dit overgangsrecht kan soms toch nog gebruik worden gemaakt van de nieuwe vrijstelling. Voorwaarde is in ieder geval dat uw kind jonger is dan 40 jaar. Het overgangsrecht vervalt op 1 januari 2019.
Er zijn feitelijk 3 tijdsblokken:
- Hebt u tussen 2010 tot en met 2014 geschonken met een beroep op de hoge vrijstelling? Dan kunt u geen gebruik maken van de nieuwe vrijstellingsregeling.
- Hebt u in 2015 of 2016 geschonken met een beroep op de verhoogde vrijstelling? Dan kunt u in 2017/2018 een aanvullende schenking doen van maximaal € 46.984.
- Hebt u vóór 2010 geschonken met een beroep op een verhoogde vrijstelling, dan moet u nú iets doen!
Actie!
Zoals gezegd moet u, als u vóór 2010 een bedrag hebt geschonken met beroep op de verhoogde vrijstelling, nu in actie komen. U moet dan namelijk dit jaar nog een schenking doen aan uw kind. Dit kan dus alleen als uw kind jonger is dan 40 jaar. Een voorbeeld:
Stel dat u in het jaar 2009 de toen geldende verhoogde vrijstelling aan uw kind hebt geschonken. U kunt dan dit jaar een aanvullende schenking doen voor de eigen woning van maximaal € 27.570. Dit is het in de wet genoemde maximale bedrag en wordt de inhaalvrijstelling genoemd. Uitsluitend wanneer deze schenking in 2016 wordt gedaan, mag u in 2017 (of in 2018) nog een aanvullende schenking doen ten behoeve van de eigen woning. De omvang daarvan mag maximaal € 46.984 zijn. Zowel de schenking in 2016 als 2017 (en 2018) zijn dan vrijgesteld. Op deze manier draagt u vermogen aan uw kind over tegen 0% schenkbelasting. Wanneer u op een andere wijze of op een later moment schenkt of pas overdraagt bij uw overlijden, wordt dit tarief 10% of 20%. Dit tarief is afhankelijk van de omvang van de schenking.
Toeters en bellen opnemen?
Om de vrijstelling van schenkbelasting te kunnen benutten, moet in de akte van schenking de formulering zeer nauwgezet worden gedaan. U kunt aan de schenking voorwaarden verbinden. Te denken valt onder andere aan het opnemen van een uitsluitingsclausule, in de volksmond ook wel “de anti-schoonzoonclausule“. Hierdoor blijft het geschonken vermogen privé. U wilt dit uiteraard als uw kind in gemeenschap van goederen trouwt of is getrouwd en het huwelijk door echtscheiding eindigt. Ook na echtscheiding blijft het geschonken vermogen van uw kind. Ook blijft het van uw kind als deze een zogenoemd verrekenbeding in de huwelijkse voorwaarden opneemt of heeft opgenomen.
De clausule in de schenkingsakte kan ook worden verfijnd in de zin dat als het huwelijk eindigt door echtscheiding er geen verrekening plaatsvindt, maar wel als het huwelijk eindigt door de dood. Deze nuancering kan leiden tot besparing van erfbelasting bij afwikkeling van de nalatenschap van uw kind.
Het gouden dak eraf!
Een woning gefinancierd met geleend geld heeft – volgens een oud Hollands spreekwoord – een gouden dak. Wanneer u uw kind schenkt om zijn woninglening af te lossen, dalen de lasten voor uw kind.
Zijn er ook nadelen verbonden aan het doen van een schenking? Ja zeker. Een lagere eigenwoningschuld betekent een lagere rentelast en dus minder (hypotheek)renteaftrek. Een aflossing op de eigenwoningschuld kan bij latere verkoop van de eigen woning tot een (grotere) eigenwoningreserve leiden. Dat heeft tot gevolg dat bij aanschaf van een nieuwe woning dit bedrag niet met behoud van renteaftrek kan worden geleend.
In het algemeen wordt een schenking als zeer positief ervaren, omdat dit financieel lucht geeft. U zorgt ervoor dat het gouden dak eraf gaat.
Wilt u weten of de overgangsregeling voor u van toepassing is of hoe de schenkingsakte in uw geval moet luiden? Neemt u dan contact op met uw relatiemanager of met Déderiet van Meggelen.