De marshmallowtest: hoe overleef je de korte termijn?

Je hebt vast weleens gehoord van de beroemde marshmallowtest? In dit wrede experiment lieten onderzoekers kinderen een kwartier lang alleen in een kamertje met één marshmallow. De boodschap was simpel: als je hem niet opeet, krijg je er nog een en mag je ze allebei opeten.

De studie werd beroemd om de conclusie dat kinderen die verleiding kunnen weerstaan, later in hun leven beter presteren. Maar onderbelicht bleef dat deze kinderen dit niet door pure wilskracht voor elkaar boksten. Ze leidden zichzelf af: ze verstopten zich onder de tafel, zongen een liedje of bedekten hun ogen.

Ze overleefden de korte termijn om later een tweede marshmallow te krijgen.

De top van de Mount Everest is verder weg dan je denkt

Hetzelfde geldt voor beleggers. Ze roepen allemaal in koor dat ze voor de lange termijn beleggen. Het klinkt altijd een beetje alsof ze aan de voet van de Mount Everest staan, naar de top wijzen en zeggen: “Daar gaan we naartoe.” Goed plan. Maar nu komt de test.

Gedragspsycholoog Daniel Kahneman waarschuwde al eens dat het echte leven zich niet op de lange termijn afspeelt. De toekomst bestaat uit een verzameling van korte termijnen die je stuk voor stuk moet zien te overleven.

Neem nu eens de coronacrash van 2020. In 23 dagen tijd daalde de S&P 500 met 34 procent. De meest agressieve beursdaling ooit. De wereld werd geteisterd door een dodelijk virus en de wereldeconomie kwam met piepende banden tot stilstand. Elke dag crashte de beurs verder. De enige manier om de pijn van die verliezen te stoppen, was op de verkoopknop drukken.

Welkom in de korte termijn.

Van dichtbij kan langetermijngroei er angstaanjagend uitzien

Alle beleggers die ‘gewoon’ bleven zitten, die marshmallow niet opaten, werden door de beurs beloond. Sinds 19 februari 2020, een dag voor de crash, behaalde de index een rendement van ruim 120 procent. Dat is 14,6 procent per jaar. Niet slecht, toch?

Helaas zit zo’n tussentijdse crash ons behoorlijk in de weg, want we hebben een hartgrondige hekel aan geld verliezen. Gedragspsycholoog Kahneman plakte hier zelfs een cijfer op: een verlies van 100 euro doet tweeënhalf keer zoveel pijn als dat een winst van 100 euro ons blij maakt. Met andere woorden, we hebben een winst van 250 euro nodig om de nare smaak van een verlies van 100 euro weg te spoelen.

Je kunt je dus voorstellen wat zo’n coronacrash met je doet als je in zo’n korte tijd 34 procent van je vermogen ziet verschrompelen. Stress. En die stress leidt ertoe dat we de lange termijn uit het oog verliezen. We zien alleen nog maar de dagelijkse verliezen.

Dan begrijp je ineens hoe lastig het is om de top van de Mount Everest te bereiken.

Leid jezelf af als de beurs even tegenzit

Emotionele beslissingen veroorzaken veel ellende voor beleggers. In paniek verkopen ze als de beurs daalt, om later hun aandelen terug te kopen als de beurs alweer fors is gestegen. Ze laten zich door hun adviseurs verleiden tot beleggingen in het nieuwste ‘hete’ thema. Om vervolgens alles weer te verkopen en over te stappen op iets anders.

Vind een manier om minder emotioneel te reageren, zodat de behoefte aan actie kleiner wordt. Maar hoe doe je dat? Zoals een kind van vier een pad naar de tweede marshmallow vond: leid jezelf af.

Als het financiële nieuws je constant in de verleiding brengt om je portefeuille aan te passen, zet het dan uit. De hoeveelheid beschikbare financiële informatie is de afgelopen decennia geëxplodeerd. Maar de hoeveelheid bruikbare informatie is hetzelfde gebleven. En die kun je samenvatten met: zit stil en wacht.

Lees een goed boek in plaats van de kranten, of ga iets leuks doen met je gezin. Maar kijk de andere kant op.